Bierzesz udział jako prelegent w konferencji marketingowej, w której wybierany jest najlepszy mówca. Organizator konferencji ustala plan wystąpień i dzwoni do Ciebie aby ustalić czy wolisz wygłosić swoją prezentację na początku, czy na końcu konferencji? Co odpowiesz?
Kolejność prezentowania informacji ma znaczenie, gdyż wchodzi w grę zarówno uczenie się, jak i przechowywanie podanych treści w pamięci. W psychologii społecznej zjawisko to zostało szeroko zbadane i opisane.
Jeśli wystąpisz na początku, możesz mieć przewagę, bo pierwsze wrażenia są trwałe. Obecność pierwszego przekazu hamuje proces uczenia się, to tzw. efekt pierwszeństwa. Pierwsze wystąpienie „ustawia” ramy interpretacyjne dla pozostałych wystąpień i może determinować odbiór kolejnych treści.
Z drugiej jednak strony ostatnie informacje w przekazie bywają najlepiej zapamiętywane, ze względu na bliskość czasową i pozostawanie w pamięci krótkotrwałej, to tzw. efekt świeżości. Może znacząco wpłynąć na ostateczny wynik głosowania na najlepszego mówcę.
Kiedy odbędzie się głosowanie?
Zaraz po ostatnim wystąpieniu, czy po dłuższej przerwie?
Gdy odbiorcy nie mają okazji do głębokiego przetwarzania wszystkich informacji, np. ze względu na zmęczenie, brak czasu, to właśnie najnowsze treści stają się punktem odniesienia przy formułowaniu decyzji.
Nie bez znaczenia ma też zaangażowanie odbiorców. Jeśli są mocno zaangażowani w temat, efekt pierwszeństwa może być silniejszy, bo pierwsze informacje uruchamiają głębokie przetwarzanie poznawcze. Przy niskim zaangażowaniu może mocniej działać efekt świeżości, bo odbiorcy mało analizują i zapamiętują to, co właśnie usłyszeli.
Już wiesz, jaką podejmiesz decyzję? Wystąpisz na początku, czy na końcu konferencji?
